Een nieuw tijdschriftgenre doet het opvallend goed: de bookmags of mooks.
Ondanks de ijzige kou zijn er toch nog zo’n vijftig mensen naar de bekende boekhandel L’arbre à lettres, aan de rand van Quartier Latin, gekomen. Journalisten, studenten en wat bejaarden zijn hier om te luisteren naar de bekende journalist Patrick de Saint-Exupéry en uitgever Laurent Beccaria.
Zij zijn de oprichters van het blad XXI, ‘eenentwintig’. Een kwartaalblad is uniek in Europa. Het telt ruim 200 op dik papier gedrukte pagina’s in een oplage van 50.000. XXI kost €15,50 en bevat lange reportages, journalistieke strips en veel foto’s. En, opvallend: geen enkele advertentie. Een gewaagde formule die sinds het eerste nummer iedere keer uitverkocht is en sinds het begin winstgevend is. XXI verschijnt deze maand voor de 21e keer. Het blad bestaat bovendien precies vijf jaar en om dat vieren is er een manifest gepubliceerd: ‘Een andere journalistiek is mogelijk’. De afgelopen dagen zijn veel Franse media over het duo heen gevallen (o.a. hier, hier en hier bijvoorbeeld). Ze beschouwen het manifest als een oorlogsverklaring. Daarom komen Beccaria en De Saint-Exupéry hun pleidooi in het hart van intellectueel Parijs verdedigen.
‘Volgens ons teisteren drie plagen de pers vandaag de dag: De verhouding met de adverteerders, het feit dat alles steeds sneller moet en het feit dat journalisten achter hun bureau blijven.’ De formule van XXI bewijst hun gelijk, vinden ze. De twee zijn trots op hun succes, maar zitten er in de Parijse boekhandel bij alsof ze in een derde midlife crisis terecht zijn gekomen. Toch luistert het publiek gefascineerd toe. Veel bekende websites hebben de afgelopen dagen gehakt gemaakt van het manifest. ‘We zijn echt niet tegen internet’, excuseert Beccaria zich. ‘Het verschil is dat wij nooit haast hebben’, voegt De Saint-Exupéry toe.
Een oudere vrouw wil een vraag stellen. Ze gebruikt haar spreektijd echter om te vertellen dat ze documentalist is en haar verhaal over economisch succes in Bangladesh te slijten. De publieke omroep wilde het niet hebben ‘want er zat te weinig misère in. Wil XXI het misschien?’ De journalisten zeggen dat ze na vijf jaar veel voorstellen krijgen van mensen die willen schrijven zoals XXI. ‘Daar zitten we niet op te wachten. We moeten verrassend blijven.’
Na ruim een uur de nieuwe media de les te lezen, ronden de twee hun bijeenkomst af, want ze ‘hebben zo nog een andere afspraak, we moeten snel weg.’ Op de opmerking van uw correspondent dat ze net vertelden dat we meer de tijd voor dingen moeten nemen, reageren de heren van XXI besmuikt. ‘Dat doen we normaal altijd.’ En weg zijn ze. Met dikke mutsen gaan ze het barre klimaat van de Franse pers weer tegemoet.