Wat in Nederland maar niet lijkt te lukken, kan in Frankrijk sinds zeven jaar perfect: reizen in het openbaar vervoer met een contactloze en niet te kraken chipkaart. Nu is het zelfs mogelijk om probleemloos met die kaart naar Amsterdam of Rotterdam te reizen.
Daarvoor heeft u alleen de Parijse Navigo-kaart nodig. Want met die (gratis) contactloze chipkaart kan sinds deze maand zowel in het Parijse openbaar vervoer als op het Thalysnetwerk gereisd worden. Ook naar Nederland. Het enige dat de Navigo-pashouder hoeft te doen is zijn kaartnummer in te vullen op Thalys-website. De reiziger koopt zijn kaartje online en ontvangt vervolgens een email en een sms die zijn reis en zitplaats bevestigt. De conducteur aan boord van de Thalys leest de Navigo-pas en ziet dat de reiziger betaald heeft.
VEILIGE KAART
De oplossing voor de problemen met de Nederlandse OV-chipknip zou dus uit Frankrijk kunnen komen. Daar wordt de Navigo-pas sinds 2001 op grote schaal gebruikt. Alleen al in Parijs reizen bijna drie miljoen mensen dagelijks met de pas die niet eens uit zak of tas gehaald hoeft te worden om de toegangspoortjes te openen. Geschat wordt dat ongeveer een half miljoen van de Parijse OV-gebruikers minimaal één keer per jaar met de Thalys reizen.
De Navigo is gebaseerd op de techniek die sinds 1996 wordt ontwikkeld door het Calypso-consortium uit Frankrijk, België, Italië en Portugal. Het open platform maakt de kaart ook geschikt om als elektronische portemonnee te fungeren. De kaart kan gemakkelijk uitgebreid worden met allerlei andere functies en is ook te gebruiken voor de fietsen Vélib’ in Parijs. De Calypsokaart is ontworpen om uiteindelijk met slechts één pas door heel Europa te kunnen reizen. De chip op de Calypso-kaart is dezelfde die al sinds jaren op de Franse bankpassen zit en is nog nooit gekraakt. De problemen met de veiligheid die in Nederland bestaan zijn dan ook onbekend in de 21 landen waar de kaart inmiddels wordt gebruikt. Vanaf 1 juli wordt de Calypsokaart onder de naam Mobib ook in het Brussel ingevoerd.
CALYPSO IN NEDERLAND
De Nederlandse ov-chip is iets goedkoper dan de Calypso-kaart en wordt gemaakt door NXP, een voormalige Philips-dochter. Toen de Nederlandse OV-bedrijven de ov-chip Europees aanbesteedden, reageerden alleen bedrijven die de Philipstechniek gebruiken. Bij Calypso zijn de problemen in Nederland bekend en reageert men beleefd geamuseerd. Etienne Graindor, secretaris in Brussel van Calypso, zegt dat de kaart de oplossing zou kunnen zijn voor het Nederlandse geharrewar. Op termijn kan de Calypso-techniek alsnog ingevoerd worden. Voor de zekerheid heeft NXP eind vorig jaar een licentie van Calypso gekocht en technisch is het mogelijk om de reeds op de Nederlandse stations gebouwde kaartlezers geschikt te maken voor de Calypso kaart. Graindor denkt echter dat NXP die techniek eerder in een elektronisch paspoort zal gebruiken dan in een veilige ov-chip, want afstappen van de Nederlandse techniek zou groot gezichtsverlies betekenen. De Nederlandse OV-chip en de Londense Oyster-kaart zijn technisch hetzelfde en beide gemaakt door NXP. In Londen is de kaart onlangs ook gekraakt, maar daar lijkt niemand er wakker van te liggen. Op zich hoeft de veiligheid van de OV-chip dus geen groot probleem te zijn. De vertraging bij de Nederlandse invoering lijkt een vruchteloos uitvloeisel van het poldermodel. Terwijl er vlak over de grens een nagenoeg 100% veilige kaart in omloop is, is de OV-chip vooral een politieke en uiteindelijk kostbare keuze geweest.
Voorlopig reist dus alleen de Navigo-kaarthouder probleemloos en contactloos van zijn Parijse voordeur naar perron 13A van Amsterdam Centraal. Onderweg kan hij bijna een uur lang genieten van het uitzicht op nog zo’n wonder van Hollands vernuft: de opgeleverde Hogesnelheidslijn die al twee jaar ligt te wachten op de eerste Thalys…
