United 93
United 93 Regie: Paul Greengrass (USA/FR 2006, 111 min.). Officiële site. Mijn waardering: 
Het genre van docufictie is de laatste jaren erg in. Vooral de Amerikanen zijn erg bedreven in het verfilmen van de moderne geschiedenis. De afgelopen maanden zagen we bijvoorbeeld Capote, Munich, of Good Night, and Good Luck. Maar die verhalen lagen al enkele decennia achter ons, en de collectieve traumaverwerking van die evenementen had al plaatsgevonden. Met 11 september ligt dat anders. Een jaar na de aanslagen was er al 11.09.01, een serie korte films, maar nu waagt men zich ook aan speelfilms. In Cannes zijn dit jaar twee films die de aanslagen als onderwerp hebben. Naast United 93 werden deze week ook 26 minuten voorvertoond van Oliver Stones World Trade Center.
Het is een lastig genre, want waar ligt de grens tussen toeschouwer en regisseur? In het geval van United 93 heeft regisseur Greengras een documentaire-achtergrond en dat komt de film ten goede. Het is een zo nauwkeurig mogelijke reconstructie, bijna in real time, maar voor de echte gebeurtenissen in de desbetreffende vlucht zijn natuurlijk geen bronnen aanwezig, behalve de telefoontjes die de passagiers en de bemanningsleden maakten naar familieleden of hulpdiensten.
Tientallen personages passeren de revue, maar hebben het niet nodig uitgediept te worden. De meeste aandacht gaat wellicht naar de kapers, die een menselijk gezicht hebben. Ieder heeft een kleine invloed op de wereldgeschiedenis De film maakt duidelijk dat de VS door bureaucratie niets heeft kunnen doen om de aanslagen te voorkomen. Hoewel de neurotische stijl goed aansluit bij de hectiek van die voor velen ongelooflijke gebeurtenissen, komt de film toch ingetogen over. De film maakt geen helden van de passagiers die ingrepen in de enige vlucht die niet zijn doel bereikte, maar laat zien dat iedereen zelfs een klein beetje invloed kan hebben op de wereldgeschiedenis. Uiteraard is de film opgedragen aan iedereen die om kwam door ‘9/11’. Aangezien een grote meerderheid van de Amerikanen denkt dat de kapers vooral Irakees waren, is het waarschijnlijk dat die hommage ook gericht is aan de bijna 30.000 Irakese burgerslachtoffers die omkwamen sinds de Amerikaanse bezetting.
