De eerste keer dat ik in Parijs kwam, was ik 15 jaar oud. Het was een schoolreisje, begin juni, tijdens het WK voetbal van 1986 in Mexico. Frankrijk kwam uit tegen de Sovjet-Unie en speelde gelijk.
De trein uit Amsterdam naar Parijs, de legendarische Etoile du Nord, deed er in het gunstigste geval zo’n zes uur over. Wij waren met de bus gekomen, die er nog langer over deed. Toen ik uitstapte, wist ik het meteen: hier moest ik wonen. In 1999 was het dan zo ver. In het laatste fin de siècle installeerde ik me met slechts een koffer in een goedkoop hotel, in de Stoute Jongensstraat in de Marais.
Nooit eerder had ik ergens zo’n grote vrijheid gevoeld, zo’n grootsheid, zo’n je ne sais quoi. Geen twijfel mogelijk: Parijs was mijn plek.
En dan dit.
“Woensdag kwam die werkelijkheid keihard binnen”
De gebeurtenissen woensdag leggen iets pijnlijk bloot. We leven niet langer meer in een idyllische samenleving. Dat was misschien al duidelijk sinds 11 september 2001, maar in een romantische stad als Parijs kun je je soms buiten de werkelijkheid wanen.
Woensdag kwam die werkelijkheid keihard binnen. Het kantoor van RTL Nieuws Parijs is om de hoek bij Charlie Hebdo. Rond 12:00 uur kreeg ik een sms van een collega die schreef dat er ‘iets aan de hand was bij het weekblad’. Tegelijkertijd hoorde ik ineens veel sirenes. Ik dacht niet lang na, trok mijn jas aan en rende naar het pand van Charlie Hebdo.
Het was een paar minuten na de aanslag, de situatie ter plekke was chaotisch. Ik probeerde informatie in te winnen bij de agenten. Dat lukte de eerste tien minuten nog wel, ze wisten zich geen raad met de situatie. Daarna sloeg de stemming snel om. Het werd duidelijk dat er iets zeer ernstigs was gebeurd. Ambulances reden af en aan. Straten werden versperd, agenten werden zeer zenuwachtig. Er kwam ook steeds meer informatie binnen. Een dode, twee, tien, en toen twaalf. TWAALF!
“De aanval bij de redactie duurde nog geen tien minuten. De invloed ervan zal jaren voelbaar blijven”
Onder hen hoofdredacteur Stéphane Charbonnier, kortweg Charb. Ik kende hem persoonlijk. Ik zat wel eens met hem in een debatprogramma op de Franse televisie. Hij maakte tekeningen bij de uitspraken van ons panel. De laatste vier jaar werd hij permanent vergezeld van een, soms twee gewapende beveiligers. Niet genoeg om hem te beschermen: zijn bodyguard werd als een van de eersten geëxecuteerd.
De aanval bij de redactie duurde nog geen tien minuten. De invloed ervan zal jaren voelbaar blijven. Is het nu dan helemaal donker in de Lichtstad? Nee. Het woord Charlie is in amper 24 uur wereldwijd ook een woord geworden voor eensgezindheid, van kracht, van vrijheid. En Parijs is nog steeds mijn stad. Ik voel me er zelfs zo thuis dat hier afgelopen zomer mijn tweeling werd geboren. Een jongen, Edgar, en een meisje. Haar naam? Charlie!
