De aankondiging van Nicolas Sarkozy dat Frankrijk na 43 jaar weer volwaardig lid wordt van de NAVO, komt niet onverwacht. De 25 lidstaten reageren positief, het Pentagon is verheugd, maar in eigen land ligt de koerswijziging gevoelig. Het zijn enerzijds Socialisten en de Democraten en anderzijds de Gaullisten binnen Sarkozys eigen regeringspartij UMP die zich verzetten tegen het besluit van de Franse president. Zij vrezen het einde van de Franse soevereiniteit.
Volgens de tegenstanders kan Frankrijk nooit meer nee zeggen, zoals tegen de invasie in Irak in 2003. Maar dat is kortzichtig, want zowel België als Turkije en Duitsland, alle volwaardig lid, besloten niet mee te doen aan deze illegale oorlog. Lidmaatschap van de NAVO brengt op geen enkele manier de soevereiniteit van een land in gevaar. Daarnaast is men bang dat Sarkozy lAméricain van Frankrijk een Amerikaanse vazalstaat zal maken. Een Atlantische koers is voor veel Franse politici synoniem met het einde van de Franse onafhankelijkheid. Een misplaatst idee, gevoed door de nog immer levende mythe rondom Generaal de Gaulle.
DE GAULLE
Nadat De Gaulle in 1958 min of meer de macht heeft gegrepen, begint hij stap voor stap met de terugtrekking uit de NAVO. De NAVO komt niet meer overeen met onze defensiebehoeften, verklaart De Gaulle in maart 1966. Hij vond dat Frankrijk als wereldmacht met een eigen atoombom voor zichzelf moest kunnen beslissen. Amerikaanse militairen werd verzocht het land te verlaten. De toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Dean Rusk vroeg De Gaulle cynisch of de troepenterugtrekking ook gold voor de gevallen Amerikaanse soldaten in de oorlogsgraven van Normandië en de rest van Frankrijk. Ook toen was er verzet tegen een andere relatie met de NAVO. Felste tegenstander van de terugtrekking was de latere socialistische president François Mitterrand, die met een motie van censuur zelfs de regering ten val probeerde brengen. In Parijs demonstreerden destijds 20.000 mensen tegen de sluiting van Amerikaanse bases in het land.
LOGISCH
Precies 43 jaar is de voorgenomen hereniging meer een logisch gevolg van een proces dat in 1995 in gang werd gezet, dan een donderslag bij heldere hemel. Onder Jacques Chirac werd de samenwerking tussen de NAVO en Frankrijk steeds inniger. De huidige deelname van Franse troepen aan NAVO-operaties in Bosnië, Kosovo en Afghanistan getuigen daar eveneens van. Met het volwaardige lidmaatschap wil Sarkozy, als vierde grootste betaler van de NAVO, meer invloed krijgen op de besluitvorming. Daarnaast acht Sarkozy het in het belang van een mogelijke Europese Defensiemacht om normaal met de NAVO te gaan samenwerken. Het besluit van Sarkozy hangt ook samen met het afnemende belang van de Frans-Duitse as, nog zon De Gaulle-doctrine. Sarkozy richt zijn ogen op heel Europa en ook op de Verenigde Staten.
WISSELGELD
In ruil voor terugkeer heeft Frankrijk weinig geëist. Het land krijgt uiteraard een aantal interessante functies binnen de commandostructuur. Daarnaast zullen bijna duizend officieren en onderofficieren een plek in de militaire structuur vinden, tegenover 110 officieren nu. In theorie kan iedere lidstaat zich nog verzetten tegen de terugkeer. Vooral Turkije zou daarbij diplomatiek wisselgeld kunnen vragen voor instemming. Sarkozy is namelijk tegen de Turkse toetreding tot de Europese Unie. Volgende week verdedigt premier François Fillon de NAVO-herintegratie in het Franse parlement. Ondanks de weerstand is het aannemelijk dat de terugkeer van Frankrijk in de NAVO door het parlement zal komen, maar Fillon heeft al wel voortsbestaan van de regering verbonden aan de uitkomst van dat debat. De normalisering moet haar officiële beslag krijgen op 3 en 4 april, tijdens de NAVO-top op de Frans-Duitse grens bij Straatsburg.
