Door de vermeende escapades van Dominique Strauss-Kahn (‘DSK’) is het zoeken naar een opvolger als directeur van het IMF een dringende kwestie geworden. Met als risico dat er iemand gekozen wordt die wellicht niet helemaal geschikt is voor de baan.
Onder het motto ‘Wie betaalt, bepaalt’ willen de Europeanen het liefst een Europeaan op de hoge post. De naam die het meest valt is die van de huidige Franse minister van Economie en Financiën, Christine Lagarde. Zij kan inmiddels rekenen op de steun van de Europese Commissie alsmede van de meeste Europese hoofdsteden, waaronder Rome, Berlijn, Londen en Den Haag. Haar professionele kwaliteiten staan buiten kijf, maar mocht Lagarde inderdaad de opvolgster worden van haar landgenoot DSK, dan zou ook zij wel eens vroegtijdig het toneel kunnen verlaten om zich te melden bij de rechtbank.
De Franse procureur-generaal vroeg vorige week het Hof van de Republiek (CJR), de enige instantie die bevoegd is zittende ministers te vervolgen, een onderzoek te openen naar Lagarde vanwege misbruik van haar functie ten gunste van de zakenman Bernard Tapie.
Adidas
De affaire die als een zwaard van Damocles boven haar hoofd hangt, is die rondom Bernard Tapie, een ingewikkelde en slepende zaak waarop de Fransen het patent lijken te hebben. De populaire Tapie, bijgenaamd ‘Nanard’, was minister onder president Mitterrand, voorzitter van de voetbalclub Olympique Marseille, zakenman, acteur en tegenwoordig internetondernemer. Als eigenaar van Adidas, deed Tapie zijn bedrijf in 1993 van de hand. Twee jaar later ontdekt de zakenman dat hij slachtoffer is geworden van een financiële constructie onder leiding van de bank Crédit Lyonnais en dat hij vele miljoenen is misgelopen. Hij spant een zaak aan, die zeer lang zal duren.
In 2005 stelde het Parijse gerechtshof Tapie in het gelijk en veroordeelde Crédit Lyonnais tot een schadevergoeding waarvan de precieze hoogte nog onderhandeld moest worden. Uiteindelijk krijgt Bernard Tapie in juli 2008 een bedrag toegewezen van 390 miljoen euro, waarvan liefst 45 miljoen euro voor geleden morele schade. Na afbetaling van zijn belastingschuld en andere kosten, bleef er voor Tapie een nettobedrag over van 210 miljoen euro, dat door de Franse Staat, dus de Franse belastingbetaler, betaald mag worden. De toekenning van dat enorme bedrag leidde tot grote ophef in de Franse media en politiek. De belangen van Bernard Tapie, een kennis van Sarkozy, zouden teveel beschermd zijn en het belang van de staat veronachtzaamd. De arbitrage daarover stond onder leiding van Christine Lagarde, die handelde op instructies van Nicolas Sarkozy. Lagarde ontkende echter in 2008 al een ‘copine’, een vriendin van Tapie te zijn.
Vuile campagne
In een vertrouwelijk rapport van de Franse Rekenkamer, dat via de website Mediapart is uitgelekt, blijkt dat Lagarde wel degelijk zeer vrijgevig is geweest voor Tapie. Lagarde zelf zegt dat het eventuele onderzoek een poging is om haar te ‘vuil te maken’. Met de kennis van nu zouden de Europese regeringsleiders er dus goed aan doen haar niet te steunen. In Den Haag is er echter geen vuiltje aan de lucht. Het Nederlandse Ministerie van Financiën liet vanmiddag desgevraagd over Lagarde weten dat “als zij de kandidaat wordt voor Europa, [De Jager] haar zal steunen. Verder geen commentaar.”
UPDATE 25.05.2011
Christine Lagarde heeft zich vanmorgen officieel kandidaat gesteld en haar sollicitatiebrief – in het Engels – naar het directiecomité van het IMF gestuurd. Haar kandidatuur komt aan de vooravond van de G8 top in Deauville. Op de persconferentie zei ze dat ze een “perfect gerust geweten” over de affaire Tapie en dat ze haar kandidatuur handhaaft, ook al komt er een onderzoek naar haar. Het Hof van de Republiek maakt op 10 juni bekend of dat onderzoek er inderdaad komt. Pikant detail: Op dezelfde dag maakt het IMF bekend wie de opvolger wordt van ‘DSK’.
Overigens heeft de eerdergenoemde website Mediapart nog twee affaires ontdekt waarin Lagarde vervolgd zou kunnen worden, terwijl het dagblad Libération bericht over een mogelijk geval van belangenverstrengeling. Om te zeggen dat de Europese steun aan Lagarde een riskante gok is, is een eufemisme.
UPDATE 27.08.2014
Het CJR heeft Christine Lagarde vandaag in staat van beschuldiging gesteld van ‘nalatigheid’. Lagarde is niet van plan op te stappen als IMF-topvrouw en zegt dat de beschuldigingen ongegrond zijn.
UPDATE 19.12.2016
De speciale rechtbank in Parijs heeft Christine Lagarde schuldig bevonden voor ‘nalatigheid’, maar legt de oud-minister geen straf op. Er is geen beroep mogelijk op deze uitspraak.
