Al weken kijkt Frankrijk uit naar een rapport dat het land weer concurrerend moet gaan maken. De regering en het bedrijfsleven schipperen tussen vrees en verwachting.
Om een oplossing te vinden voor de structurele economische problemen van het land, vroeg de nieuwe socialistische regering advies aan Louis Gallois, oud-president van de Franse spoorwegen, en tot begin dit jaar CEO van EADS, de Europese vliegtuigbouwer. De afgelopen weken wemelde het van de geruchten over zijn bevindingen. Het rapport wordt volgende week openbaar, drie weken later dan gepland. De vertraging is een teken dat het Elysée de scherpe kantjes uit de voorstellen probeert te halen. Zo is Gallois voorstander van een ‘concurrentieschok’, maar dat vindt president Hollande een gevaarlijk woord. Hij spreekt liever van een ‘pact’. “Het is een rapport. En het regeringsbeleid kan niet van buitenaf opgelegd worden”, voegde minister van financiën Moscovici er aan toe.
In plaats van de economie te stimuleren met structurele veranderingen, kwam Hollande met hogere belastingen voor ondernemers en particulieren. De hervormingen die Spanje, Portugal, Italië en Griekenland nu onder grote druk moeten uitvoeren, geven die landen straks een voorsprong op Frankrijk. Er moet dus snel gehandeld worden.
De Afep, een lobbygroep van 98 CEO’s van de grootste Franse ondernemingen, is het getreuzel van Hollande en zijn ministers beu. De bedrijven in deze groep zijn samen goed voor dertig procent van alle banen in Frankrijk. Zij deden zondag in de krant JDD alvast wat voorstellen voor zo’n pact. Ze eisen een verlaging van de sociale premies ter hoogte van 30 miljard euro, gefinancierd door een btw-verhoging. Verder willen ze dat de staat de komende jaar 60 miljard euro bespaart en de vennootschapsbelasting verlaagt tot het niveau van de Europese buren. Ook de exploitatie van schaliegas (nu nog verboden in Frankrijk) moet toegestaan worden.
De problemen waar de Franse economie mee kampt komen niet allen door de crisis in Europa. In het onderzoek Doing Business 2013 (PDF) van de Wereldbank, zakte Frankrijk van de 26e naar de 34e plek van aantrekkelijkste landen om zaken te doen (Singapore staat op 1, Nederland op 31). Werknemers zijn te duur en de arbeidsmarkt is niet flexibel genoeg. Bovendien exporteren vooral de midden- en kleinbedrijven exporteren te weinig.
Nicolas Sarkozy riep in 2008 al de ‘Commissie voor de bevrijding van de Franse groei’ in het leven. Die stond onder leiding van Jacques Attali, oud-adviseur van president Mitterrand. Van zijn 314 aanbevelingen werd slecht een handvol uitgevoerd. Wellicht dat de langverwachte conclusies van Louis Gallois nu meer invloed zullen hebben en de Franse regering de concurrentiepositie daadwerkelijk gaat verbeteren. Mode-ontwerper Karl Lagerfeld, door veel Fransen als nationaal erfgoed beschouwd, nam afgelopen week alvast een pijnlijk voorschot op het rapport: “Behalve met mode, juwelen, parfum en wijn is Frankrijk niet concurrerend. Wie koopt er nu Franse auto’s? Ik niet!”
