Het Spaanse dagblad El País meldde vandaag dat Nicolas Sarkozy vorige week op de vergadering van de Europese regeringsleiders op de tafel geslagen zou hebben en gedreigd heeft om uit de euro te stappen als Angela Merkel niet akkoord ging met de hulp aan Griekenland. Die informatie zou afkomstig zijn van de Spaanse premier José Luis Rodriguez Zapatero en is verspreid door twee anonieme medewerkers van Zapatero’s Socialistische Partij (PSOE). Zapatero liet zich uit over de gang van zaken in Brussel op een vergadering op het hoofdkwartier van de partij afgelopen woensdag. Sarkozy eiste “een compromis van iedereen om Griekenland te helpen, ieder naar draagkracht, anders Frankrijk zal haar eigen positie in de euro heroverwegen”, aldus Zapatero volgens El Pais.
Asbreuk
Sarkozy zou ook gedreigd hebben de Frans-Duitse as, vooral door de Fransen gezien als de stuwende kracht achter de EU, te breken. Ook zou hij volgens het Spaanse dagblad een steeds dramatischer retoriek gebruiken om de eurolanden te overtuigen dat de situatie zeer ernstig is. Uit mijn bronnen bij het Elysée wist ik reeds dat Sarkozy zich al weken ergert aan de opstelling van Angela Merkel. En public heeft hij zich echter verstandig weerhouden van kritiek op Duitsland. Hij is voortdurend aan het werk geweest om een compromis te bereieken. Misschien dat tijdens de vergadering tussen de 27 regeringsleiders de spanningen hoog zijn opgelopen en Sarkozy zijn impulsieve karakter even niet meer in de hand had. Uiteindelijk is Duitsland akkoord gegaan met omvangrijke reddingspakket van de eurolanden. Vanmiddag ontkende zowel de Spaanse regering als het Elysée de dreigementen, beide off the record, wat de geloofwaardigheid van de ontkenningen niet ten goede komt. Javier Casqueiro, politiek redacteur van El Pais, houdt vanavond tegen de site Rue89 voet bij stuk en zegt “vice-premier Maria Teresa Fernandez de la Vega, heeft vrijdag verklaar dat zij geen ‘bewijs heeft’ dat de bewering [van El País] waar zou zijn. Ik zie geen ontkenning in haar woorden. Bovendien was zij niet aanwezig bij de vergadering met Sarkozy, noch bij die van de baronnen van de PSOE. Wij citeren daarentegen vier personen die wél aanwezig waren. Niemand in Spanje ontkent.”
Uitstappen is geen optie
Of Sarkozy het dreigement wel of niet gemaakt heeft: de berichten brengen in ieder geval de spanningen aan het licht tussen enerzijds de rekkelijken (Frankrijk, Italië en Spanje) en anderzijds de preciezen (Duitsland, Nederland) in de identiteitscrisis die de eurolanden nu doormaken. Als Sarkozy het dreigement wél heeft gemaakt, heeft hij een zeer gevaarlijk spelletje blufpoker gespeeld. Ten eerste omdat hiermee ongetwijfeld de relatie met Merkel op scherp is komen te staan. Ten tweede omdat hij feitelijk heeft aangeboden om actieve euthanasie te plegen op Frankrijk. Zou Frankrijk (of welk ander land dan ook) uit de euro stappen dan is het zo goed als zeker dat het land economische zelfmoord pleegt. Terwijl alle aandacht de laatste weken uitgaat naar Griekenland en in mindere mate Spanje en Portugal, ontsnappen de Franse staatsfinanciën aan een kritische blik. Ten onrechte. Sinds de invoering van de euro in 1999 heeft Frankrijk zich zelden aan het groei- en stabiliteitspact gehouden. Het begrotingstekort bedraagt voor dit jaar 8,5%, de staatsschuld 84% van het bbp en de werkloosheid schommelt al dertig jaar rond de 8 à 9% (nu 10,1%). Frankrijk heeft de euro broodnodig. Bovendien kan de euro pas afgeschaft worden na een referendum, en het is zeer de vraag of de Franse burger zijn spaargeld in rook wil zien opgaan als hij de euro moet inruilen voor een ongetwijfeld sterk gedevalueerde nouveau franc.
Strenger toezicht op de begrotingen van de eurolanden, zoals Duitsland wil, is officieel ook de ambitie van Frankrijk. Maar door zich sinds het begin van de eurocrisis vierkant achter hulp aan Griekenland te scharen, hoopt Sarkozy wellicht een precedent te scheppen voor het moment dat Frankrijk misschien ook uit de brand geholpen moet worden. De financiële markten zien er geen heil meer in: vandaag noteert de euro 1,2380US$, de laagste koers t.o.v. de dollar sinds november 2008, en de Europese beurzen hebben ondanks het reddingsplan van vorige week opnieuw grote verliezen geboekt.
© Foto: S_Karr
[geo_mashup_map]
