December is net achter de rug, maar in de politiek worden de echte cadeaus pas uitgedeeld in de aanloop naar de verkiezingen.
Zo herinnert iedereen zich natuurlijk nog die Nederlandse premier die duizend euro beloofde als u op hem stemde. Er kwam natuurlijk niets van terecht (“Sorry!“), maar misschien kan hij nu opnieuw herkozen worden met een ander gek ideetje: een jaar lang vrijstelling van inkomstenbelasting voor iedereen!
Een waanidee, zegt u? Toch is dat precies wat alle werkende Fransen dit jaar krijgen. Over hun inkomsten in dit nieuwe jaar hoeven ze geen cent belasting te betalen. Een sympathieke maatregel die de Franse schatkist bovendien geen stuiver kost. Het klinkt te mooi om waar te zijn. Hoe zit dat?
Frankrijk is nog een van de weinige landen ter wereld waar mensen geen inkomstenbelasting betalen op het moment dat ze werken, maar pas een jaar later. Dat verandert op 1 januari 2018. Vanaf dan gaat Frankrijk over op bronbelasting, zoals het in Nederland en andere Europese landen al bijna een eeuw gaat: de werkgever houdt de inkomstenbelasting in op het salaris en wat u netto ontvangt is van u.
Op een dag kreeg ik een boze brief van de Trésor public, de Franse belastingdienst. Of ik binnen een week even 20.000 euro kon overmaken.
Tot nu toe hielden Franse werkgevers alleen sociale premies in op het brutosalaris. De inkomstenbelasting betaalden de werknemers het jaar erop zelf. Dat betekende dat het hele jaar een bedrag gespaard moest worden om het jaar erop aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Het klinkt gek, maar voor de Fransen was het totaal logisch.
Misschien dat daarom niemand op het idee kwam om mij over dat ouderwetse systeem te vertellen. Toen ik in Frankrijk begon te werken, wist ik dus van niets. Dat kwam me nog duur te staan. Op een dag kreeg ik een boze brief van de Trésor public, de Franse belastingdienst. Of ik binnen een week even 20.000 euro kon overmaken. Een wat Kafkaëske situatie waar nu een einde aan komt.
Maar de Fransen zouden de Fransen niet zijn als ze niet zouden klagen over dit belastingvrije jaar.
Omdat het onmogelijk is om van de ene op de andere dag op het nieuwe systeem over te stappen, is 2017 een overgangsperiode, een année blanche, oftewel een blanco jaar. De geldstroom naar de Franse belastingdienst zal niet stoppen. De meeste Fransen betalen in 2017 immers hun belasting over 2016. Vanaf 1 januari 2018 gaan ze dan maandelijks belasting over hun inkomen gaan betalen. De Trésor public doet dus iets wat in Nederland onmogelijk is: ze maken belasting tegelijkertijd makkelijker én leuker.
Maar de Fransen zouden de Fransen niet zijn als ze niet zouden klagen over dit belastingvrije jaar. Als volgend jaar de werkgever de belasting gaat inhouden krijgt die ineens inzicht in het financiële huishouden van zijn personeel. Misschien heeft de werknemer wel een rijke partner of inkomsten uit onroerend goed. Waarom zou die dan nog een salarisverhoging krijgen, zo redeneren de Fransen, die vol wantrouwen tegenover hun baas staan.
Werkgevers vinden het nieuwe systeem een ramp, omdat ze nu ineens een kaskantoor voor de fiscus worden. En tot overmaat van ramp is het ‘blanco jaar’ als verkiezingsstunt ook mislukt. François Hollande is zo impopulair dat hij in mei bij de presidentsverkiezing geen kandidaat is en het staat nu al vast dat zijn Socialistische Partij een zwaar verlies zal lijden.
Ondankbaar volkje, die Fransen…
