Op 1 november 2001 publiceerde de Volkskrant een artikel over de in Frankrijk uiterst succesvolle film Le fabuleux destin d’Amélie Poulain. Dit artikel was een duidelijk staaltje ‘armoedejournalistiek’: journalisten die hun bronnen bijeenrapen op Internet en te lui zijn om feiten te checken. Dit kon natuurlijk niet onopgemerkt blijven. Temeer daar zowel Reinder als ik van mening zijn dat Amélie Poulain veruit de beste film is van 2001. De Volkskrant dacht er anders over, en vond het niet noodzakelijk de brief te publiceren. Oordeelt u zelf.
Onze brief
Geachte redactie,
Donderdag 1 november j.l. schreef Ronald Ockhuysen ‘Toen was geluk nog heel gewoon’, een artikel over de mooiste Franse film van dit millennium: Le fabuleux destin d’Amélie Poulain. Een artikel dat zowel feitelijk als inhoudelijk met de Franse slag lijkt te zijn geschreven, en derhalve enige aanvulling en correctie behoeft.
Ockhuysen vindt de film maar niets, want Amélie “kent geen cynisme en geen venijn”. Bovendien wil regisseur Jean-Pierre Jeunet “het publiek leren kijken naar het kleine geluk”. Een goede film is volgens Ockhuysen dus venijnig, en laat slechts ongeluk zien. Bovendien geeft “vooral de keuze voor een bijna blank Parijs (…) de succesfilm een vreemde bijsmaak”. Welke lezer zit er te wachten op irrelevante politiek correcte nonsens in een recensie? De lezer wil weten of het een mooie film is die het zien waard is.
Alles is geoorloofd voor het maken van een goede film. Maar of Amélie volgens Ockhuysen inderdaad een goede film is, weten we nog steeds niet.
“Het gekietel en gevlei maken van Amélie een onbeschaamde crowdpleaser, een mooiprater, die zijn mond houdt zodra stekelige onderwerpen de kop opsteken.” Het lijkt er op dat Ockhuysen de film niet heeft gezien. Amélie is juist een afrekening met Ockhuysens cynisme en een warm pleidooi voor meer fantasie in de hedendaagse kleurloze maatschappij. Het is irrelevant of een Franse film “rauw realisme en authenticiteit -de wapens van de hedendaagse Franse cinema -” gebruikt of niet. Het handjevol Franse films dat in Nederland wordt uitgebracht heeft wellicht rauw realisme als onderwerp, maar is absoluut niet representatief voor de hedendaagse Franse cinema. Juist ‘luchtige’ en fantasierijke films als Amélie Poulain zorgen ervoor dat de Franse film dit jaar voor het eerst sinds lange tijd weer een groter marktaandeel heeft dan Hollywood-producties.
Feitelijke onjuistheden
Dat Ockhuysen niet gecharmeerd is van Amélie is nog tot daaraantoe. Dat hij de Volkskrantlezers feitelijke onjuistheden voorschotelt is simpelweg onaanvaardbaar. Zo stelt hij dat in Frankrijk Amélie door 4,5 miljoen bioscoopgangers is bezocht. De Volkskrant zou er goed aandoen een fact checker in dienst te nemen. Het zijn er, begin november, bijna 8 miljoen en de teller loopt nog steeds. Een indrukwekkend aantal, maar zeker niet ‘uitzonderlijk’ zoals Ockhuysen beweert. Le fabuleux destin d’Amélie Poulain is de bestbezochte film van dit jaar, maar tevens de vierde Franse film die dit jaar meer dan vijf miljoen bezoekers heeft getrokken (de andere zijn La vérité si je mens 2, Le placard en Le pacte des loups, allemaal films zonder ‘rauw realisme’). Het succes beperkt zich overigens niet tot Frankrijk, want wereldwijd staat Amélie inmiddels op de 39e plaats van bestbezochte films van 2001.
Het Franse krantenlandschap is Ockhuysen blijkbaar eveneens onbekend. Het was niet de Le Monde die zich afvroeg of “het niet een beetje abject was zich zo radicaal af te wenden van de tijdgeest”, maar Libération, een dagblad dat in Frankrijk qua zuurgraad soms te vergelijken is met De Volkskrant. Evenmin waren de critici in Engeland “boos”, ze hebben hooguit gemengde gevoelens. Ockhuysen las waarschijnlijk het rauw realistische dagblad Financial Times, terwijl de critici van andere gezaghebbende Britse dagbladen uitgesproken positief waren over Amélie. In de VS, waar de film vanaf deze week draait, zijn de critici èn het publiek blij met een film die hen voor het eerst sinds 11 september weer een gelukkig gevoel geeft.
Bij de landelijke release van Le fabuleux destin d’Amélie Poulain op 6 december eisen wij een toepasselijke, lyrische recensie ter genoegdoening. Voor Ockhuysen is het wellicht al te laat. Maar iedere recensent die Amélie alsnog durft af te kraken bieden we met veel plezier een Thalys-ticket aan om in de Parijse bioscopen zijn of haar fantasie de vrije loop te laten.
Stefan de Vries – PARIJS
ReindeR Rustema – AMSTERDAM
filmrecensentencritici
De reactie van de Volkskrant
>From: Forum@Volkskrant.nl
>To: reinder@rustema.nl
>Cc: R.Ockhuysen@Volkskrant.nl
>Subject: RE: Le fabuleux destin d’Amélie Poulain g
> p mk
>Date: Thu, 8 Nov 2001 13:00:14 +0100
>
>Geachte lezer,
>Dank voor uw e-mail. De Volkskrant ontvangt dagelijks een grote hoeveelheid brieven, faxen en e-mails die kans maken op plaatsing in de brievenrubriek. Helaas kunnen wij uw reactie niet publiceren. Wij kunnen ze onmogelijk allemaal in de krant zetten. Uw e-mail is helaas afgevallen.
>
>Met vriendelijke groet,
>
>Yvonne Gnirrep
>redactie brieven/de Volkskrant
Waarop wij reageerden met:
Geachte mevrouw Gnirrep,
Tot onze spijt ontvingen wij van u het bericht dat De Volkskrant onze bijdrage niet kan plaatsen vanwege plaatsgebrek. Voor uw afwijzing kunnen wij op zich begrip hebben. De beweegreden tot weigering deed ons echter sidderen. Om een kwalitatief artikel te weigeren op grond van kwantitatieve redenen is beschamend. Dat De Volkskrant daarnaast te lui is om feiten te corrigeren, en derhalve artikelen van haar redacteuren publiceert die onjuistheden als feiten presenteren, is onaanvaardbaar.
De Volkskrant heeft met deze handelswijze voor ons definitief afgedaan als serieuze krant.
Met vriendelijke groet,
Reinder Rustema
Stefan de Vries
We hebben helaas niets meer vernomen van De Volkskrant.
