“Iedereen kent wel iemand” kopte NRC Handelsblad zaterdag. Van de 295 slachtoffers die bij de aanslag op vlucht MH17 van Malaysia Airlines vielen, kwamen er zeker 192 uit Nederland. Een nationale tragedie.
Het is moeilijk voor te stellen, maar in het hart van Europa ligt zich een land waar iedereen, of in ieder geval bijna iedereen, elkaar kent. De 17 miljoen inwoners wonen op elkaars lip in een gebied ter grootte van een gemiddelde Franse provincie. Ondanks een sterke verstedelijking heeft het land vaak veel weg van een dorp. Bijna niets kan geheim gehouden geworden. Iedereen kent dus wel iemand die iemand verloren heeft bij de laffe aanslag afgelopen donderdag.
Nederlanders reizen veel en dat verklaart wellicht de grote sociale diversiteit van de passagiers van vlucht MH17. Onder de slachtoffers bevond zich een advocaat die ook een lokale voetbalclub trainde, een geneeskundestudente, een stel met een Aziatisch restaurant, een bloemenhandelaar, een DJ, een soldaat, een senator, een groep briljante onderzoekers die hun leven wijdden aan het vinden van een oplossing voor AIDS, en tachtig kinderen. De slachtofferlijst leest als ware het een röntgenfoto van de Nederlandse bevolking.
Economische belangen
Deze ‘crash’, waarvan pro-Russische separatisten verdacht worden, legt pijnlijk de extreme zwakte bloot van de buitenlandpolitiek van de Europese Unie. Het conflict in Oekraïne duurt al bijna een jaar. In die tijd is het de Europese leiders niet gelukt een eenduidig antwoord te vinden op de crisis aan onze voordeur. De Russische betrokkenheid staat vast. Toch durft geen enkele lidstaat, met uitzondering van Polen en de Baltische Staten, Rusland tegen de haren in te strijken. Ieder heeft zo zijn eigen belang: Duitsland wil niet dat zijn industrie schade ondervindt van een economische boycot van de Russen. Bovendien komt meer dan een derde van de in Duitsland gebruikte olie en gas uit Rusland. Frankrijk peinst er niet over om de levering van twee geavanceerde oorlogsschepen te annuleren. Het pijnlijkst is echter de mercantiele houding van Nederland, soms ook wel geroemd als ‘VOC-mentaliteit’. Als een van de grootste investeerders in Rusland, doet het land er alles aan om goede relaties te onderhouden met de Russische president en zijn bende. Met succes: Poetins dochter koos er voor zich te vestigen in een gerieflijke Haagse voorstad. Dat lijkt een detail, maar de innige Russische verstrengeling met de polder is verre van onschuldig. Volgens de website 925.nl is Rostec, de fabrikant van de raket die vlucht MH17 neerhaalde, om fiscale redenen gevestigd in Amsterdam.
Biertje
De ‘CEO van de BV Nederland’ weet er evenmin goed raad mee, zo blijkt uit zijn bijdrage aan een condoleanceregister. In een ongemakkelijk tienerhandschrift en met een pijnlijke verschrijving in het woord ‘familieleden’, pent Willem-Alexander het ‘prima biertje’ met Poetin van vijf maanden geleden van zich af. Een uitroepteken aan het slot moet zijn onderdanen er van overtuigen dat hij het allemaal echt meent. We kunnen het hem niet kwalijk nemen: hij is tenslotte volledig toevallig in deze baan terecht gekomen. Mark Rutte, daarentegen, is gekozen. Nu heeft de Nederlandse premier nooit bekend gestaan als een daadkrachtig politicus, maar zijn optreden sinds donderdag heeft bij velen tot ergernis geleid. Tijdens zijn eerste persconferentie afgelopen vrijdag weigerde de premier naar wie dan ook met een beschuldigende vinger te wijzen. Iets dat zijn bondgenoot Barack Obama enkele momenten later wel deed. Volgens de Amerikaanse president werd de raket afgeschoten vanuit het gebied dat onder controle is van de pro-Russische separatisten. Obama onderstreepte de banden tussen deze groep en Rusland.
Bezaten de 193 burgers de Amerikaanse of zelfs Franse nationaliteit, dan waren er al speciale eenheden ter plekke geweest. De Navy Seals, het Vreemdelingenlegioen of de GCP hadden in ieder geval het rampgebied kunnen beveiligen en vervolgens bewijsmateriaal verzamelen. Ook Nederland heeft uitstekende commando’s die, eventueel in samenwerking met hun NAVO-collega’s, dit werk hadden kunnen doen. Bij voorkeur met een VN-resolutie. De Franse buitenlandse geheime dienst DGSE is actief in Oekraïne, en beschikt over veel strategische informatie. Zo’n actie zou zeker gevaarlijk zijn, maar niet onmogelijk. De politieke wil is op dit moment echter ondergeschikt aan de economische belangen.
Loze beloften
Rutte hamert sinds het begin op het belang van een onafhankelijk onderzoek. Maar “een fatsoenlijk onderzoek in deze omstandigheden is onmogelijk”, vertelde vrijdag vriend en collega Olaf Koens, een van de eerste journalisten aanwezig op de rampplek. De rebellen hebben tijd genoeg gehad om bewijsmateriaal te verwijderen of te vernietigen, en om met lijken te slepen. Deze terroristen blokkeerden de toegang tot waarnemers van de OVSE in de cruciale uren direct het neerstorten. Zelfs als dat niet gebeurd was, had Rutte beter moeten weten: In het verleden heeft Poetin ook al onafhankelijke onderzoeken beloofd, zoals bijvoorbeeld in het geval van de dood van de Nederlandse cameraman Stan Storimans, getroffen door een Russische clusterbom. Dat bleken uiteindelijke loze woorden.
This probably hurts the most. In between the debris in the field. pic.twitter.com/0262v0Xwi8
— Olaf Koens (@obk) 19 Juillet 2014
Politieke moed
De vergelijking is misschien lastig, maar de schok die de ‘crash’ van MH17 in Nederland heeft veroorzaakt is van dezelfde orde als ‘11 september’. Het is weliswaar geen aanval op eigen grondgebied, maar naar grootte van de bevolking heeft Nederland meer burgers verloren dan de Amerikanen tijdens de aanslagen in 2001. Obama leek zich daar vrijdag als een van de weinigen van bewust. Hij sprak over een ‘wake-up call’ voor Europa. De Europeanen zijn nu tegen hun wil betrokken in een oorlog die ze tot nu toe vooral hebben genegeerd. Of min of meer hebben getolereerd. Iedere regeringsleider die deze dagen met Poetin belt om hem de les te lezen, geeft de Russische president een extra kans om de Europeanen tegen elkaar uit te spelen.
Het is inderdaad tijd voor Europa om te ontwaken en het opportunisme aan de kant te schuiven. Er moet een duidelijk, eensgezind en ferm antwoord komen. De omstandigheden van deze oorlogsdaad moeten boven tafel en de verantwoordelijken moeten voor de rechter komen, het liefst voor een internationale rechtbank. De cynische Realpolitik moet plaatsmaken voor politieke moed. Dat zijn we verplicht aan de 298 onschuldige slachtoffers. Dat zijn we verplicht aan onszelf.
Foto boven : HereIsTom / Foter / Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.0 Generic (CC BY-NC-ND 2.0)
Stefan, wat is dan de rol van Eurocommissaris Karel de Gucht al die tijd geweest, en het onbegrensde landjepik van Brussel, en is deze tragedie niet het resultaat van het onverantwoord aan elkaar rijgen van nieuwe EU-lidstaten, zonder daarvan de consequenties te wegen, want belangen van etnische Russen in de Oekraïne, ah ‘fuck them’ lijkt het wel, en als we op deze wijze zo ongenuanceerd door blijven gaan steven in volle vaart op nog grotere ellende af (niet alleen economisch), en bij dit alles rijst bij mij de vraag of ik als ondernemer daarop zit te wachten, misschien de rooie planeconomen, die dit wellicht als afleiding zien van door hun eigen wanbeleid economisch gesloopte landen, ik zie inmiddels al grote parallellen met de aanloop naar de vorige wereld oorlogen, en zit dus niet te juichen met dit soort berichten door hongerige oorloghitsers, Stefan houd je a.u.b. bij de feiten, want ook jij hebt je verantwoordelijkheid.
Stefan, wat is dan de rol van Eurocommissaris Karel de Gucht al die tijd geweest, en het onbegrensde landjepik van Brussel, en is deze tragedie niet het resultaat van het onverantwoord aan elkaar rijgen van nieuwe EU-lidstaten, zonder daarvan de consequenties te wegen, want belangen van etnische Russen in de Oekraïne, ah ‘fuck them’ lijkt het wel, en als we op deze wijze zo ongenuanceerd door blijven gaan steven in volle vaart op nog grotere ellende af (niet alleen economisch), en bij dit alles rijst bij mij de vraag of ik als ondernemer daarop zit te wachten, misschien de rooie planeconomen, die dit wellicht als afleiding zien van door hun eigen wanbeleid economisch gesloopte landen, ik zie inmiddels al grote parallellen met de aanloop naar de vorige wereld oorlogen, en zit dus niet te juichen met dit soort berichten door hongerige oorloghitsers, Stefan houd je a.u.b. bij de feiten, want ook jij hebt je verantwoordelijkheid.