Europa heeft weinig vrienden dezer dagen. Opvallend dat haar vijanden het lastig hebben samen te werken in de strijd tegen hun gezamenlijke vijand.
Ironisch genoeg hebben de eurosceptische partijen ontdekt dat het bestrijden van de Europese samenwerking het beste kan door Europees samen te werken. Behalve hun haat voor de Unie, delen ze eigenlijk weinig standpunten. Ze zullen op 25 mei weliswaar goede scores behalen, maar wat er na de verkiezingen met die winst gaat gebeuren is een stuk vager.
Europese fractie
In theorie winnen de populistische of eurofobe partijen genoeg zetels om een fractie te vormen in het Europees Parlement. Die versterkte samenwerking heeft financiële, maar vooral politieke voordelen: ze krijgen meer gewicht in de Commissies, de plek waar het grootste deel van het Parlement plaats vindt. Daarvoor moeten minimaal 25 afgevaardigden uit minimaal een kwart van de lidstaten (nu 7 landen) een groep vormen. Sinds een paar maanden doorkruist Marine Le Pen het oude continent op zoek naar partners. Met gemengd succes. Ze kan zeer waarschijnlijk op de steun rekenen van de PVV (die volgens de laatste peilingen 4 of 5 zetels in het Parlement zal halen), de Oostenrijkse Fpö (4 zetels), het Vlaams Belang (1 zetel) en, wellicht, de Zweedse SD (1 zetel). Nog niet genoeg om een groep te vormen. In de praktijk zijn ze te verschillend om echt met één stem te kunnen spreken in de Straatsburgse arena. Alleen al tussen Wilders en Le Pen zijn de verschillen groot. De Nederlandse partij is philosemiet, verdedigt de rechten van homoseksuelen en is tegen het aanstaande vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS, het TTIP, omdat het niet liberaal genoeg is. Een behoorlijk verschil met het FN, dat tegen het homohuwelijk is, een antisemitisch verleden heeft en een protectionistisch programma voorstelt.
SGP, ECR, EFD, DNA
In het geval Marine le Pen er ondanks alle obstakels in slaagt een parlementaire groep te vormen, zal ze iedere toekomstige Europese wetgeving saboteren door gebruik te maken van ‘blokkeringsminderheid’ die ze met haar Nederlandse en Oostenrijkse vrienden kan vormen, zo heeft ze al laten weten. Maar er is nog een ander probleem: de alliantie FN-PVV is niet de enige nationalistische of eurosceptische fractie. Ze heeft bijvoorbeeld concurrentie van de EFD, die op dit moment 31 europarlementariërs telt, met onder meer de Britse UKIP, de Nederlandse SGP, de Italiaanse Lega Nord. Een samenwerking tussen de Fransen en de EFD is vooralsnog uitgesloten. Nigel Lafarge, de leider van de Britse extreem-rechtse partij, moet niets van het Front national hebben. Volgens hem zit het antisemitisme in het “DNA van het Front national”. De misogyne opvattingen van de godvrezende SGP zijn voor Farage minder problematisch: de Nederlandse europarlementariër Bas Belders is al lid van de EFD, hoewel de SGP na de verkiezingen zich vermoedelijk bij de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) zal aansluiten. De Waalse Parti Populaire, die behoorlijk federalistische standpunten heeft, overweegt ook zich bij Lafarge te voegen. Opmerkelijk, aangezien UKIP juist tégen een federatie en zelfs tegen de EU is.
Bij de Oosterburen maakt de Alternative für Deutschland zijn debuut. De partij is tegen de euro kan 4 à 6 zetels winnen in het Europees Parlemant. De AfD omschrijft de anti-immigratie Farage als ‘ridicuul’ en is niet erg geïnteresseerd in het programma van Le Pen. De AfD zal waarschijnlijk lid worden van de fractie van de ECR, waar ook de Britse Conservatieven van David Cameron in zitten. Overigens zei Geert Wilders vandaag tegen BNR dat hij pas nà de verkiezingen gaat kijken naar alliantie, en dat zelfs een fractie met Farage nog mogelijk is. Als u het nog begrijpt…
Artis
De populistische partijen zijn dus van zeer verschillende pluimage. Ze verschillen feitelijk net zo veel van elkaar als de vele diersoorten in Artis. Maar in de strijd om een plek op de apenrots in Straatsburg is ieder beest welkom.
Ook verschenen in La Croix, 9 mei 2014
