Precies een maand voor verkiezingen van het Europees Parlement, lijken de populistische partijen in een flink aantal lidstaten met de winst er van door te gaan. Zelfs de apparatsjiks achter het voormalige IJzeren Gordijn wrijven in hun handen.
Volgens verschillende peilingen is op de avond van 25 mei aanstaande de PVV de grootste partij van het land met 18,1% en 5 zetels (nu drie, na het opstappen van twee van de oorspronkelijke vijf leden). Wanneer men echter de verhouding in het EP in acht neemt, dan wordt niet de PVV, maar de ALDE de grootste. De ‘liberalen’ nemen in Nederland deel met twee partijen, namelijk D66 en de VVD, en die halen volgens de TSO-NIPO peiling van 17 april jl. samen 32,5% van de stemmen (9 à 10 zetels).
In Frankrijk kan het Front national (FN) de grootste partij worden, met 22,5 procent van de stemmen, hoewel Sarkozy’s partij UMP haar op de hielen zit. Het FN zit straks waarschijnlijk met 16 parlementariërs in Straatsburg, tegen drie nu. (Zie de dagelijkse peiling van IFOP-ParisMatch-Europe1).
In België is de situatie (zoals gewoonlijk) een stuk complexer. Op 25 mei zijn er niet alleen de Europese verkiezingen, maar ook federale (het nationale parlement) en regionale verkiezingen. Het koninkrijk is verdeeld in drie kiesdistricten: de Franstaligen (8 Europarlementariërs), Nederlandstaligen (13) en Duitstaligen (1) kiezen elk hun afgevaardigden. De nationalistische N-VA wordt ongetwijfeld de grootste, met 32,8% en gaat daarmee van 1 naar 4 zetels in het EP. De andere nationalisten, het Vlaams Belang, kan rekenen op zo’n tien procent (1 zetel). In Wallonië (nog) geen extreemrechtse of populistische partijen; daar wordt de PS, van de huidige premier Elio di Rupo, de winnaar (peiling van La Libre Belgique).
In Italië doet de komiek Beppe Grillo voor het eerst mee met zijn populistische 5 sterrenbeweging. Hij behaalt een goede eerste score: 25,8 procent. De nationalistische Lega Nord (slogan ‘Basta euro!’) moet het doen met een magere 7 procent (toch nog goed voor 4 zetels in Straatsburg). In Groot-Brittannië wordt Labour weliswaar de grootste (althans, volgens de peilingen), maar de oppositiepartij wordt op de voet gevolgd door UKIP. De partij van de flamboyante Nigel Farage is net deze week met een felle anti-Europacampagne begonnen.
Noord-Europa
In Scandinavië heeft men Europa nooit echt een warm hart toegedragen. Ook daar zijn de eurosceptici in opkomst. De populistische Dansk Folkeparti staat volgens de laatste peilingen van de politieke website Altinget op 27% (4 zetels). De Denen willen ‘meer Denemarken, minder EU’, een slogan die lijkt op die van Wilders en Le Pen. In Zweden staan de Sverigedemokraterna op 5%, terwijl de ‘Echte Finnen’ de tweede partij van Finland zouden kunnen worden met 17,8 procent (4 zetels) volgens de laatste peiling.
Juichende Poetin
De peilingen voor de extreemrechtse en populistische peilingen zijn ook goed nieuws voor Europa’s luidruchtigste buurman, Vladimir Poetin. Het Political Capital Instituut in Boedapest beschrijft in een rapport hoe Rusland de banden heeft aangehaald met partijen in Oost- en West-Europa. Steeds meer populistische partijen komen openlijk uit voor hun sympathie voor Rusland. Onder hen bijvoorbeeld de leden van de Europese Alliantie voor de Vrijheid. Op 12 april j.l. werd Marine Le Pen (FN) met open armen ontvangen door de president van de Doema, het Russische Parlement. Ze sprak daar haar steun uit voor het ‘federatieproject’ van Moskou voor Oekraïne. Geert Wilders noemde het gedrag van de Europese leiders in die crisis ‘onverantwoordelijk’ want een bedreiging voor de Russische belangen’. Met zulke vrienden heeft Rusland helemaal geen vijanden nodig.
Alle Europese peilingen zijn handig samengevat op de PollWatch van de site Electio 2014.
Foto: European Parliament / Foter / Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.0 Generic (CC BY-NC-ND 2.0)
Een gebrek aan vrouwen? Meldt je aan als kandidaat, niemand houdt je tegen. Niet mekkeren, maar actie ondernemen.